Xét nghiệm nội tiết tố nữ gồm những gì và khi nào cần làm xét nghiệm?

Thứ sáu - 19/11/2021 20:16

Xét nghiệm nội tiết tố nữ là việc thực hiện một loạt các xét nghiệm nhỏ nhằm đánh giá và theo dõi chức năng, tình trạng hoạt động cũng như khả năng dự trữ noãn của buồng trứng.

1. Xét nghiệm nội tiết tố nữ là gì?
Xét nghiệm nội tiết tố nữ là việc thực hiện một loạt các xét nghiệm nhỏ nhằm đánh giá và theo dõi chức năng, tình trạng hoạt động cũng như khả năng dự trữ noãn của buồng trứng.
Dựa vào kết quả của những xét nghiệm này, bác sĩ có thể biết được tình trạng sức khỏe sinh sản của người phụ nữ đồng thời phát hiện sớm các rối loạn trong nội tiết tố (nếu có).

Hệ thống nội tiết

2. Xét nghiệm nội tiết nữ bao gồm những gì?
Xét nghiệm nội tiết tố nữ bao gồm có 7 xét nghiệm nhỏ là xét nghiệm chỉ số Testosterone, Estrogen, Progesterone, FSH, AMH, LH và Prolactin.
a. Chỉ số Testosterone
Testosterone là một hormone không thể thiếu ở nam giới tuy nhiên cũng có một hàm lượng nhỏ nhất định trong cơ thể phụ nữ. Hormone này có vai trò giúp kích thích và gia tăng ham muốn tình dục ở cả nam và nữ.
Giới hạn bình thường của chỉ số Testosterone là từ 15 – 70mg/dL.
Nồng độ quá cao Testosterone có thể là dấu hiệu của các bệnh u hiếm gặp hoặc bệnh đa nang buồng trứng.
b.Chỉ số Estrogen
Estrogen là hormone đảm nhận vai trò quy định các đặc điểm về mặt hình thể ở người phụ nữ, cụ thể như giọng nói, đường cong cơ thể hay làn da mịn màng, cùng những vấn đề liên quan đến sinh sản như độ đàn hồi và ẩm ướt của vùng kín hay chu kỳ kinh nguyệt,...
Estrogen có 3 dạng nhưng trong đó E2 (hay Estradiol) là dạng phổ biến nhất. Nồng độ estradiol được coi là bình thường nếu nằm trong khoảng từ 70 – 220 pmol/L hoặc 20 – 60 pg/mL.

Estrogen suy giảm theo thời gian

c. Chỉ số Progesterone
Progesterone có vai trò quan trọng đối với chức năng sinh sản ở người phụ nữ bởi nó có khả năng kích thích sự phát triển của tuyến vú và niêm mạc tử cung.
Đặc biệt, đối với thai phụ, progesterone cần được duy trì ở mức cao nhằm bảo vệ cho thai nhi. Tuy nhiên, đối với những phụ nữ bình thường, nồng độ Progesterone chỉ nên duy trì trong khoảng từ 5 – 20 ng/mL. Việc Progesterone trong cơ thể vượt quá mức này có thể dẫn đến nhiều triệu chứng tiêu cực như trầm cảm, suy nhược cơ thể, tức ngực, giảm ham muốn, rối loạn kinh nguyệt,...
d. Chỉ số FSH
Xét nghiệm FSH thường được chỉ định để làm cơ sở chẩn đoán hội chứng đa nang buồng trứng ở phụ nữ.
Nồng độ FSH đo được cao đồng nghĩa với việc khả năng dự trữ của buồng trứng đang ở mức thấp.
Kết quả xét nghiệm FSH là bình thường nếu nồng độ FSH đo được trong cơ thể là từ 1,4 – 9,6 IU/L.

FSH giúp chẩn đoán hội chứng đa nang buồng trứng

e. Chỉ số AMH
Xét nghiệm AMH là một trong những thủ thuật có ý nghĩa quan trọng đối với quá trình chẩn đoán và điều trị hiếm muộn bởi nó đánh giá khả năng sinh sản của buồng trứng một cách chính xác nhất.
Nồng độ AMH an toàn là từ 2 – 6,8 ng/ml. AMH quá cao hoặc quá thấp đều không tốt. Cụ thể:

Nồng độ AMH quá cao: gia tăng nguy cơ quá kích buồng trứng, dẫn tới vô sinh.
Nồng độ AMH quá thấp: làm giảm khả năng đáp ứng thuốc khi thụ tinh ống nghiệm.

f. Chỉ số LH
Hormone LH là cần thiết đối với quá trình làm chín noãn bào và giải phóng trứng. LH sẽ biến bào noãn thành thể vàng sau khi trứng rụng. Thể vàng sau đó tiết ra progesterone.
Xét nghiệm LH có kết quả bình thường nếu nồng độ LH nằm trong khoảng từ 0,8 – 26 IU/L.
Quá trình rụng trứng và chu kỳ kinh nguyệt có thể bị ảnh hưởng, gây rối loạn nếu nồng độ LH trong cơ thể quá cao. Ngoài ra, còn gia tăng nguy cơ mắc bệnh đa nang buồng trứng.
g. Chỉ số Prolactin
Hormone Prolactin ở nồng độ cao có thể xem như một phương pháp tránh thai tự nhiên đối với phụ nữ đang trong thời kỳ cho con bú. Tuy nhiên, đối với phụ nữ bình thường, nồng độ cao hormone Prolactin có thể dẫn đến vô sinh.
Nồng độ an toàn của Prolactin là từ 127 – 637 μU/mL.

Phụ nữ đang cho con bú có nồng độ Prolactin cao

3. Khi nào cần làm xét nghiệm nội tiết nữ?
Phụ nữ được khuyến cáo nên đi làm xét nghiệm nội tiết tố nữ thường xuyên theo định kỳ 1 – 2 lần/ năm để có thể kiểm tra sức khỏe sinh sản và phát hiện kịp thời nếu có bất kỳ vấn đề gì.
Bên cạnh đó, một số trường hợp cụ thể nên làm các xét nghiệm nội tiết tố như:

Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt
Người không có kinh (vô kinh nguyên phát) hoặc bị mất kinh trên 3 tháng (vô kinh thứ phát)
Phụ nữ trên 35 tuổi
Trường hợp nghi ngờ mắc chứng đa nang buồng trứng
Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, suy nhược và mất ngủ
Vã nhiều mồ hôi, tóc rụng nhiều
Tăng cân không kiểm soát
Chuẩn bị sử dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm
Khi tóc rụng nhiều, phụ nữ nên kiểm tra nội tiết nữ

4. Các xét nghiệm nội tiết nữ vào thời điểm nào?
Xét nghiệm nội tiết nữ vào thời điểm nào? Nồng độ của các hormone nội tiết tố nữ có thể thay đổi tùy thuộc vào từng giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt. Một số xét nghiệm cụ thể cần được tiến hành vào khoảng thời gian nhất định để đảm bảo kết quả được chính xác, có thể là sau chu kỳ kinh nguyệt, hoặc trước chu kỳ kinh nguyệt:

Xét nghiệm LH và FSH: trong vòng từ ngày thứ 2 – 4 của chu kỳ kinh nguyệt.
Xét nghiệm Progesterone: từ ngày thứ 21 – 28 của vòng kinh.
Các xét nghiệm AMH, Testosterone, Estrogen và Prolactin có nồng độ khá ổn định nên có thể thực hiện vào bất cứ thời điểm nào.

Bác sĩ Lê Thị Tình đã có hơn 20 năm kinh nghiệm khám và điều trị trong lĩnh vực Sản Phụ khoa. Bác sĩ với thế mạnh và hiểu biết sâu sắc trong:

Khám, tư vấn các thai thường, thai bệnh lý, thai nguy cơ cao
Khám và điều trị các bệnh lí phụ khoa: viêm cổ tử cung, lộ tuyến cổ tử cung
Phẫu thuật nội soi các bệnh lý phụ khoa : thai ngoài tử cung, khối u tử cung , khối u buồng trứng
Phẫu thuật khối u vú, khối u âm hộ , âm đạo, cổ tử cung
Phẫu thuật sản khoa : phẫu thuật lấy thai, khám
Điều trị các rối loạn nội tiết phụ nữ ở các lứa tuổi: dậy thì, tuổi sinh sản; tuổi tiền mãn kinh.